www.timberships.fora.pl

kgerlach

Henri-César Boscals de Réals, zwany kawalerem de Réals, urodził się 28.03.1723 w Rochefort. Pochodził
ze szlacheckiej rodziny osiadłej w starej francuskiej prowincji Saintonge. Jego dziadek był komandorem marynarki wojennej i jego ojciec, Pierre-Charles Boscals de Réals, też służył we flocie królewskiej w tym stopniu. Matką była Anne Legoux de Périgny. Henri-César Boscals de Réals rozpoczął służbę w marynarce jako gardemaryn w 1741. Został kawalerem Orderu Św. Ludwika w 1760. Ożenił się w 1762 w Breście z Marie Josèphe Moutier (czy Mortier) des Longschamps (de Longchamps). Mieli dzieci.
Awansował na komandora („kapitana liniowca”) w 1771. W 1778 dowodził 74-działowcem Palmier w eskadrze generała-porucznika D’Orvilliers, krążącej od 8 do 29.07 (po wyjściu z Brestu) po zachodnich podejściach do kanału La Manche i w jej składzie uczestniczył w bitwie pod Ouessant 27.07.1778. Brał też udział w drugim rejsie tej eskadry, od 17.08 do 19.09.1778, w którym tym razem sięgnięto z Brestu na północ aż do szerokości geograficznej przylądka Lands End w Kornwalii, a na południe aż do hiszpańskiego przylądka Falcoeiro. W 1779 pozostawał na początku kapitanem liniowca Palmier i uczestniczył w kampanii (3.06 – 14.09), podczas której flota d’Orvilliersa podążyła z Brestu na południe, by połączyć się z hiszpańską flotą generała-porucznika de Cordoby w rejonie Sisargas, skąd wspólnie popłynięto ku wybrzeżom angielskim. Ogromne straty w ludziach na skutek chorób spowodowały, że ta wielka armada liniowców bardzo mało zdziałała i złamała ducha d’Orvilliersa. Kawaler de Réals był pod koniec 1779 kapitanem 74-działowca Conquérant. Awansował na szefa eskadry w 1781. Zrezygnował z aktywnej służby w 1782. Po wybuchu rewolucji francuskiej był więziony najpierw w Landerneau, potem pilnowany w Daoulas, gdzie zmarł w październiku, tyle że według jednych źródeł w 1795, a wg innych w 1796.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedzi.
Poproszę o opisanie losów oficerów francuskich, są nimi François-Joseph de Rosily-Méros (1705 -1771) oraz Charles de Courbon,hrabia Blénac (1710 - 23.08.1766).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

François-Joseph de Rosily, hrabia de Méros, znany pod przydomkami Rosily-Méros i hrabiego de Rosily, urodził się 23.03.1703 w zamku Méros w Bretanii. Pochodził z starej szlacheckiej rodziny bretońskiej. Był drugim synem Josepha-Marie de Rosily, pana de Vieuxbourg (oficera piechoty królewskiej) i jego żony Françoise-Geneviève Le Pape de Coetlespel. Zaczął służbę w marynarce wojennej w charakterze gardemaryna 7.05.1720. Został chorążym 1.03.1727. Otrzymał rangę adiutanta-majora (majora pomocniczego) 1.04.1738. W 1739 przebywał w Luizjanie. Ożenił się 30.11.1741 albo 30.11.1744 w Breście z Marie-Jeanne-Renée Gourio du Menmeur. Mieli liczne potomstwo, w tym opisywanego już tu przeze mnie admirała Françoisa-Étienne de Rosily, który z uwagi na niestabilną ortografię przeszedł do historii jako Rosily-Mesros. François-Joseph de Rosily, hrabia de Méros był od 1.02.1747 majorem marynarki. Został komandorem w 1749. W 1757 dowodził 74-działowcem Diadème w składzie zespołu szefa eskadry, księcia Beauffremont (Bauffremont), wysłanego z Brestu 30.01.1757 do Indii Zachodnich. Okręt ten wspólnie z drugim liniowcem (64-działowym Éveillé) zdobył 18.03.1757 koło przylądka Cabron na San Domingo brytyjski 50-działowiec Greenwich po długim pościgu. Następnie eskadra Beauffremonta podążyła do Louisbourga, zawijając tam 5.06.1757. Kiedy do Louisbourga dotarła 29.06.1757 z Brestu eskadra generała-porucznika Duboisa de la Motte, ten ostatni przejął naczelne dowództwo. Pomimo że w sumie siły francuskie liczyły tam aż 18 liniowców i 6 fregat, nic nie zrobiono przeciwko dużo słabszym eskadrom brytyjskim kontradm. Hardy’ego i wiceadm. Holburne’a, chociaż akurat hrabia de Méros miał się wyróżnić zręcznym manewrowaniem podczas jednej z utarczek i odniesioną raną. Jego francuscy biografowie na ogół starannie pomijają finał ekspedycji, oczywiście nie zawiniony przez niego – wyjście eskadry z Louisbourga 30.10.1757 i powrót pod koniec listopada 1757 do Brestu z 5 lub 6 tysiącami chorych na tyfus, którzy przenieśli zarazę na mieszkańców – miasto straciło około 2/3 swojej populacji. De Rosily od 21.01.1758 pełnił funkcję inspektora generalnego wojsk i straży wybrzeża Bretanii. Otrzymał stopień szefa eskadry 1.10.1764. Między 1665 a 1770 wielokrotnie przejmował przejściowo dowództwo marynarki w Breście (np. w marcu 1769). Był kawalerem i posiadaczem Wielkiego Krzyża orderu Św. Ludwika. Zmarł 30.04.1771 w Breście.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

kgerlach

Charles de Courbon, zwany hrabią de Blénac, był wnukiem oficera o tym samym imieniu, nazwisku i tytule, który służył jako komandor w marynarce wojennej, a w latach 1677-1690 oraz 1691-1696 sprawował urząd generalnego gubernatora Antyli. Rodzina pochodziła z Blénac w starej francuskiej prowincji Saintonge.
On sam urodził się w 1710, zaczął karierę w marynarce królewskiej 30.08.1725 jako gardemaryn. Zdobywał staż podczas rejsów na Antyle w 1726, u wybrzeży Hiszpanii i na Morzu Śródziemnym w 1727, na wodach Kanady w okresie 1728-1729. Został chorążym w maju 1732. Uczestniczył w kolejnym rejsie na Antyle. Podczas polskiej wojny sukcesyjnej (1733-1736) służył na 64-działowcu Saint Louis, należącym do ekspedycji mającej wesprzeć kandydaturę do tronu Polski Stanisława Leszczyńskiego, zrealizowanej przez eskadrę generała-porucznika Françoisa de Bricqueville, markiza de La Luzerne, która wyszła z Brestu 1.07.1733 lub 31.08.1733, dotarła do Kopenhagi w drugiej połowie września i po krótkim czasie zawróciła (gdyż Francuzi obawiali się starcia z brytyjską eskadrą w Sundzie), zawijając do Brestu w październiku 1733. De Courbon- Blénac otrzymał stopień porucznika 1.07.1735. Był oficerem 64-działowca Toulouse na Morzu Śródziemnym. W 1740 wchodził w skład załogi 50-działowca Mercure, wysłanego w eskorcie konwoju na Antyle, gdzie koło San Domingo doszło 18.01.1741 do ataku (rzekomo omyłkowego) eskadry angielskiej podczas trwającego jeszcze pokoju. Służąc na 74-działowcu Espérance brał udział w bitwie pod Tulonem 22.02.1744. W 1745, dowodząc 48-działowcem Aquilon, krążył po Morzu Śródziemnym, potem eskortował konwój zmierzający na Martynikę i do San Domingo. Awansował na komandora 1.01.1746, otrzymując przy okazji Order Św. Ludwika. W 1746 uczestniczył w nieszczęsnej wyprawie floty księcia d’Anville (Enville) do Akadii, jako kapitan 50-działowca Diamant. Ekspedycja wyszła z Brestu 22.06.1746 z ogromnymi siłami i licznymi zadaniami do wypełnienia, dotarła na miejsce 21.09.1746 i nie zdziaławszy absolutnie niczego, nie wyrzucając tam nawet jednej kuli w kierunku Brytyjczyków, wróciła do Brestu w grudniu z wielkimi stratami w ludziach i dotkliwymi w okrętach (m.in. trzy liniowce!). Francuska wikipedia woli z tej okazji pisać o zdobyciu 6 żaglowców brytyjskich (naprawdę małych stateczków handlowych, poza jednym slupem), skromnie pomijając resztę historii. W 1750 Charles de Courbon, dowodząc 64-działowcem Protée albo 56-działowcem Amphion chronił francuskie łowiska w rejonie Nowej Fundlandii (Nowej Ziemi). W styczniu 1757 awansował na szefa eskadry. W 1757 dowodził 74-działowcem Défenseur, wchodzącym w skład zespołu szefa eskadry, księcia Beauffremont (Bauffremont), wysłanego z Brestu 30.01.1757 do Indii Zachodnich, gdzie operował u wybrzeży San Domingo. Następnie eskadra Beauffremonta podążyła do Louisbourga, zawijając tam 5.06.1757. Kiedy do Louisbourga dotarła 29.06.1757 z Brestu eskadra generała-porucznika Duboisa de la Motte, ten ostatni przejął naczelne dowództwo. Znaczne ugrupowanie francuskie (aż 18 liniowców i 6 fregat) wróciło do Brestu 23.11.1757 z 5 lub 6 tysiącami chorych na tyfus. Od 15.02.1758 do 10.11.1761 de Courbon był komendantem floty w Breście. Pod koniec wojny siedmioletniej nakazano mu w 1761 (a nie w 1762, jak pisze Paweł Wieczorkiewicz) opuścić Brest z 7 liniowcami oraz 6 fregatami i osłonić Martynikę zagrożoną brytyjską inwazją. Szef eskadry zdołał wprawdzie wyjść z portu 23.12.1761 i przemknąć się w styczniu 1762 przez blokadę Anglików, ale dotarł na Antyle zbyt późno, by pomóc wyspie, która poddała się 15.02.1762, dzień przed jego przybyciem na te wody. Bardzo ostrożnie nie zawijał do Fort Royal, tylko wysłał 8.03 na brzeg oficera, dla zasięgnięcia języka. Już następnego dnia Rodney znajdujący się ze swoją eskadrą koło St. Pierre wiedział o obecności Francuzów, ale flauta uniemożliwiła mu natychmiastowy atak. Blénac, oczekiwany przez Anglików na południu wyspy, pomknął tymczasem 10.03 ku północy tuż koło La Trinité i utrzymując północny kurs na Dominikę i Gwadelupę przeszedł do Cap François na San Domingo, gdzie zawinął 15.03 w takim pośpiechu, że utracił 64-działowiec Dragon u wejścia do portu. Stojąc tam bezczynnie przez ponad pół roku, nie zdołał też zapobiec kapitulacji wysp St. Lucia i Grenada, które dostały się przeciwnikowi w lutym i w marcu. Jego eskadra, wycieńczona przez choroby i brak zaopatrzenia (które uzupełniała przede wszystkim dzięki chciwym i zdradzieckim kupcom brytyjskim z Ameryki), nie była również w stanie zbyt wiele pomóc Hawanie, także zajętej przez Brytyjczyków w 1762 (13.08). Tym niemniej trochę się przyczyniła do obrony Kuby, ponieważ wydzielony z niej zespół 2 liniowców, 2 fregat i pół tuzina mniejszych jednostek natknął się w cieśninie Caicos na grupę brytyjskich transportowców wojska, osłanianych tylko przez 1 liniowiec i fregatę. Francuzi odcięli 5 lub 6 transportowców i zdobyli je razem z 350 żołnierzami oraz zapasami, a uciekający Anglicy stracili jeszcze na skałach Cayo Comfite (Cayo Confites) fregatę i 4 kolejne transportowce. Blénac, wyruszając 6.10 z Cap François z 5 liniowcami i 2 fregatami (obficie za to załadowanymi cukrem, kawą i indygo) zdołał tylko przewieźć posiłki hiszpańskie (600 żołnierzy) z Hispanioli do Santiago de Cuba i wrócił do Brestu w początkach listopada 1762. Został generałem-porucznikiem 1.10.1764. Nagrodzono go komandorią Orderu Św. Ludwika w 1766. Był żonaty z Jeanne-Silvie de Longueville. Mieli dzieci. Zmarł w Breście 23.08.1766.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuje za odpowiedzi.
Poproszę o opisanie losów oficerów francuskich, są nimi Charles-Jean d'Hector (1722 – 18.08.1808) oraz Louis-André de Beaussier (1725 - 1789).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Jean-Charles, hrabia d’Hector, urodził się 24.07.1722 w Fontenay-le-Comte. Był synem Charlesa Hectora, chorążego marynarki, który zginął w Kanadzie już w 1731, i Magdaleine Ragaine. Szlachecka rodzina d’Hector pochodziła z Poitou. Jean-Charles d’Hector zamustrował na okręt 16.05.1735 w Rochefort jako kadet. Uczestniczył w wielu rejsach, zanim wstąpił do korpusu gardemarynów w Rochefort 1.01.1741. Został oficerem pomocniczym artylerii 1.01.1746. Przeszedł do marynarki 1.07.1750. Awansował na podmajora pomocniczego w 1752. Otrzymał stopień porucznika marynarki 11.02.1756. W 1756 dowodził 30-działową fregatą Pomone, którą w maju wyposażono w Rochefort do ochrony wybrzeża. Od 26.07.1757 był majorem pomocniczym w Breście. Wyróżnił się determinacją w ratowaniu przed zniszczeniem 64-działowca Brillant, który brał udział w zakończonej klęską Francuzów bitwie pod Quiberon 20.11.1759 i był jednym z 7 francuskich liniowców, jakie uciekły na rzekę Vilaine, korzystając z przypływu i rozładowania; w sumie na rzekach Charente i Vilaine znalazło schronienie przed Anglikami aż 15 liniowców i 4 fregaty; znajdowały się tam jednak w fatalnych warunkach z uwagi na przyrodę i musiały być przeprowadzone do portów na remont; d’Hector nie brał udziału w bitwie, lecz ponad rok zajmował się akcją ratowniczą i w końcu objął dowództwo okrętu Brillant na czas jego przejścia do Brestu (6-10.01.1761). Już w 1760 został kawalerem Orderu Św. Ludwika. Promowano go do stopnia komandora (kapitana liniowca) 15.01.1762. Był majorem marynarki od 1770. Ożenił się 24.02.1772 w Breście z Marie-Jacquette de Keroüartz, wdową po szefie eskadry Le Borgne de Keruzoret. W 1778 dowodził 74-działowcem Orient w eskadrze generała-porucznika D’Orvilliers i w jej składzie uczestniczył w bitwie pod Ouessant 27.07.1778. Awansował na szefa eskadry 4.05.1779. W 1779 był kapitanem 74-działowca Neptune i uczestniczył w kampanii (3.06 – 14.09), podczas której flota d’Orvilliersa podążyła z Brestu na południe, by połączyć się z hiszpańską flotą generała-porucznika de Cordoby w rejonie Sisargas, skąd wspólnie popłynięto ku wybrzeżom angielskim. Ogromne straty w ludziach na skutek chorób spowodowały, że ta wielka armada liniowców bardzo mało zdziałała i złamała ducha d’Orvilliersa. Hrabiemu d’Hector powierzono 23.12.1779 funkcję dyrektora generalnego arsenału (naczelnego dowódcy portu) w Breście. W latach 1781-1790 był (od 1.02.1781) dowódcą marynarki w Breście. Miał trudny charakter i utrzymywał surową dyscyplinę w starym stylu. Nie bał się też sprzeciwiać rządowi, jak w 1780, kiedy protestował (daremnie) przeciwko bezsensownemu, podyktowanemu tylko względami politycznymi, rejsowi eskadry Brestu do Kadyksu i z powrotem. Był członkiem honorowym Akademii Marynarki w 1779 lub w 1781. Odegrał ważną rolę w organizacji i wyposażaniu floty francuskiej w trakcie amerykańskiej wojny o niepodległość, ale w morze już nie wychodził. Służył radą ministrowi marynarki, de Castries, podczas przygotowywania Ordonnances sur la Marine, które (ogłoszone ostatecznie 1.01.1786) próbowały głęboko zreformować marynarkę królewską pod koniec epoki ancien régime’u. Otrzymał rangę generała-porucznika 14.08.1782, nagrodzono go też wtedy komandorią Orderu Św. Ludwika. Gościł w czerwcu 1782 w Breście Wielkiego Księcia Pawła, przyszłego cara, który od 1781 podróżował ze swoją żoną Marią Fiodorowną von Würtemburg po Europie, pod pompatycznym tytułem „Hrabiego Północy”. W 1785 hrabia d’Hector pomagał w przygotowaniu ekspedycji badawczej La Pérouse’a. Na prośbę ministra marynarki udał się do Cherbourga, by przyjąć tam w czerwcu 1786 wizytę Ludwika XVI i wyjaśnić mu prowadzone prace zmierzające do podniesienia obronności wybrzeży Normandii. Nieprzychylnie nastawiony do rewolucji (jak ona do niego), złożył dymisję 24.05.1790 i w lutym 1791 dołączył w Koblencji do emigracyjnej armii książąt. Objął dowództwo korpusu (lądowego) marynarki królewskiej, złożonego w całości z oficerów przedrewolucyjnej floty. Został przez książąt mianowany wiceadmirałem 1.01.1792. Katastrofalna kampania armii austriackiej i pruskiej (u boku których walczyli francuscy emigranci) przeciwko Francji w 1792 przyczyniła się do rozwiązania korpusu. D’Hector wyjechał do Anglii i tam w październiku 1794 sformował z ochotników francuskich regiment zwany „Regimentem Hectora alias Marynarki Królewskiej”, na którego czele sam stanął jako pułkownik. Kiedy jednak regiment zaplanowano użyć w wyprawie na wybrzeże Francji w rejonie Quiberon w lipcu 1795, intrygi wśród kadry oficerskiej spowodowały odsunięcie hrabiego od dowodzenia. Nie uczestniczył więc w desancie, który zakończył się katastrofą – niemal wszyscy żołnierze regimentu zginęli w walce lub zostali po niej rozstrzelani przez rewolucjonistów. Resztki regimentu rozformowano 24.10.1795. Jean-Charles, hrabia d’Hector wycofał się z dalszej działalności publicznej. Zamieszkał w Reading pod Londynem, gdzie zmarł 18.08.1808.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

kgerlach

Louis-André de Beaussier, hrabia de Châteauvert, urodził się w Tulonie 8.01.1725. Pochodził ze szlacheckiej rodziny prowansalskiej, która dała marynarce francuskiej 18 oficerów. Wśród nich był jego ojciec, André Beaussier de Châteauvert, komandor od 1757, który przeszedł w stan spoczynku w 1764 otrzymując stopień szefa eskadry. Matką Louisa-André była Marie-Thérèse Giraudy (Giraudi) de Plosin (Piosin)-Montauban, siostra szefa eskadry Josepha Giraudy de Piosin. W marynarce służył też stryj Louisa-André, Louis-Joseph de Beaussier de l’Isle oraz bracia. Natomiast Louis-André zaczął służbę w marynarce królewskiej jako ochotnik w 1740 podczas wojny hiszpańsko-angielskiej („O ucho Jenkinsa”), kiedy Francuzi jeszcze się oficjalnie nie włączyli, ale już próbowali interweniować zbrojnie na rzecz Hiszpanii. Na jednym z okrętów uczestniczył wtedy w rejsie zespołu szefa eskadry de La Roche-Allard, który wyszedł z Tulonu 4.09.1740 i podążył do Indii Zachodnich, gdzie połączył siły z dwiema innymi eskadrami (obie z Brestu, jedna pod kawalerem de Nesmond, druga pod markizem d’Antin), aby stworzyć groźną przeciwwagę dla lokalnych sił brytyjskich. Ale okręty były w złym stanie i ze słabymi załogami, a ponadto miały nieustającego pecha do sztormów, więc niczego wielkiego nie zdziałano. Louis-André de Beaussier de Châteauvert wstąpił do korpusu gardemarynów w styczniu 1741. Uczestniczył w rejsach po Morzu Śródziemnym. Na pokładzie 64-działowca Borée brał udział w bitwie pod Tulonem 22.02.1744. W 1747 uczestniczył w ekspedycji skierowanej dla odbicia wyspy Sainte-Marguerite (koło Cannes), zmuszonej w poprzednim roku do kapitulacji przez brytyjskie okręty i obsadzonej austriackim wojskiem, a teraz zdobytej przez Francuzów, gdy w połowie maja sztorm odepchnął eskadrę kontradm. Bynga. De Beaussier został w kwietniu 1748 chorążym marynarki. W 1750 uczestniczył w rejsie do Kanady. W 1751 służył na 30/32-działowej fregacie Sirène w eskadrze ćwiczebnej. W 1755 należał do załogi 50-działowca Arc en Ciel, skierowanego (w roli tymczasowego transportowca 20-działowego) na Antyle. Otrzymał stopień porucznika w lutym 1756. Na San Domingo przeszedł na 50-działowiec Aigle. W 1757 był oficerem fregaty Sirène w Kanadzie (jednostka ta w kwietniu 1756 opuściła Brest w składzie eskadry Beaussiera de l’Isle, eskortującej żołnierzy do Louisbourga - francuska wikipedia mylnie przypisuje tę rolę właśnie hrabiemu Beaussier de Châteauvert). W 1759 przebywał na Antylach. Ożenił się 15.10.1760 z Françoise-Séraphine Jacquet de Cuvray. Mieli jednego syna. W 1762 hrabia Beaussier dowodził na San Domingo 32-działową fregatą Malicieuse, która 3.09.1762 opuściła Bordeaux z 6 transportowcami wiozącymi zapasy dla zespołu szefa eskadry hrabiego de Blénac, przebywającego u wybrzeży tej wyspy, dokąd dotarła w listopadzie. Potem jednak zmieniał okręty, bowiem pozostał w rejonie Antyli przez 5 lat, a Malicieuse wróciła do Bordeaux 2.05.1763. Od października 1764 miał stopień kapitana fregaty. Awansował na komandora (kapitana liniowca) w listopadzie 1771. Powierzono mu wówczas dowództwo 26/34-działowej fregaty Aurore. Przez 5 miesięcy krążył na niej w okolicach San Domingo, chwytając podobno 13 statków brytyjskich – jeśli to prawda, musiało chodzić o jednostki przemytnicze, bowiem trwał pokój! W 1776 de Beaussier był kapitanem 26/32-działowej fregaty Tourterelle, operującej w rejonie San Domingo. Został brygadierem w 1777. W 1778 dowodził 74-działowcem Intrépide w eskadrze generała-porucznika D’Orvilliers, krążącej od 8 do 29.07 (po wyjściu z Brestu) po zachodnich podejściach do kanału La Manche i w jej składzie uczestniczył w bitwie pod Ouessant 27.07.1778. Brał też udział w drugim rejsie tej eskadry, od 17.08 do 19.09.1778, w którym tym razem sięgnięto z Brestu na północ aż do szerokości geograficznej przylądka Lands End w Kornwalii, a na południe aż do hiszpańskiego przylądka Falcoeiro. W 1779 pozostał kapitanem liniowca Intrépide i uczestniczył w kampanii (3.06 – 14.09), podczas której flota d’Orvilliersa podążyła z Brestu na południe, by połączyć się z hiszpańską flotą generała-porucznika de Cordoby w rejonie Sisargas, skąd wspólnie popłynięto ku wybrzeżom angielskim. Ogromne straty w ludziach na skutek chorób spowodowały, że ta wielka armada liniowców bardzo mało zdziałała i złamała ducha d’Orvilliersa. W 1780 Beaussier de Châteauvert dowodził 110-działowcem Royal Louis, flagowym okrętem generała-porucznika hrabiego de Breugnon w eskadrze Brestu, która – na rozkaz ministra marynarki – bez sensu przeszła z tego portu do Kadyksu (2.09-26.09) i z powrotem (6.11.1780-3.01.1781). W rejsie powrotnym eskadrą dowodził wiceadmirał hrabia d’Estaing, a Beaussier de Châteauvert był kapitanem 74-działowca Scipion. W 1781 dowodził 110-działowcem Terrible we flocie generała-porucznika hrabiego de Guichen. Pod koniec roku de Guichen otrzymał rozkaz osłonięcia na wodach Zatoki Biskajskiej ważnych posiłków kierowanych do generała-porucznika de Grasse w Indiach Zachodnich. Wyszedł z Brestu 10.12.1781 z 19 liniowcami. Zaskakująco nieostrożnie zajął pozycję po zawietrznej i w przód od osłanianego konwoju, więc kiedy 12.12.1781 dopadł go 150 mil na południowy zachód od Ouessant brytyjski kontradm. Kempenfelt z dużo słabszymi siłami, de Guichen mógł tylko bezradnie obserwować jak Anglicy gromią powierzony jego opiece konwój. Do ostatecznej klęski przyczyniło się jeszcze nadejście sztormu o ogromnej sile – poturbowana eskorta de Guichena wróciła do Brestu. Po bitwie generał-porucznik przeniósł flagę na Terrible. Hrabiego Beaussier de Châteauvert promowano 12.01.1782 do rangi szefa eskadry. Był kawalerem Orderu Św. Ludwika. Już nie wychodził w morze. U zarania rewolucji francuskiej w 1789 wybrano go szlacheckim deputowanym z Normandii (z rejonu Senonches) do Stanów Generalnych. Zmarł 21.05.1789 w Paryżu lub w Bois-Josse.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedzi.
Poproszę o opisanie losów oficerów francuskich, sa nimi Henri-César de Castellane Majastres (1733 - 1809 lub 1810) oraz Gaspard-Nicolas de Bertet de La Clue (26.05.1732- 17.12.1815).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Henri-César de Castellane, markiz de Majastre, znany był pod przydomkiem Castellane-Majastre. Urodził się w 1733 w Marsylii, gdzie go ochrzczono 28.03.1733. Pochodził z bardzo starej rodziny szlacheckiej (baron de Castellane walczył z Saracenami już w 800 r.), mającej siedzibę w Riez i znanej w Prowansji od IX w., która dała marynarce królewskiej 16 wyższych oficerów (żaglowców i galer). Jego rodzicami byli César-Henri de Castellane i Agathe de Martin. On sam został gardemarynem w 1749. Awansował na podporucznika artylerii w 1751. Dostał stopień porucznika marynarki („porucznika liniowca”) w 1762. Uczyniono go w 1773 kawalerem Orderu Św. Ludwika. Został kapitanem (dowódcą kompanii) w 1775. Awansował na komandora („kapitana liniowca”) w 1777. Ożenił się 17.06.1777 z Marie Claire de Montolieu. Mieli dzieci. Na początku 1778 dowodził we flocie tulońskiej 26/32-działową fregatą Flore. Wyszedł z tego portu 13.04.1778, wysłany na wody amerykańskie w składzie eskadry (12 liniowców i 5 fregat) wiceadm. Charlesa-Henri-Hectora d’Estaing, obarczonego zadaniem dostarczenia powstańcom amerykańskim pierwszych oficjalnych posiłków z Francji. Francuzi dotarli do zatoki Delaware 8.07.1778. Francuscy biografowie markiza de Castellane Majastre napomykają o zdobyciu przez niego czterech żaglowców, lecz w zasadzie oficer ten nie brał udziału w kampanii d’Estainga, odesłany do Tulonu z depeszami. Tam fregata Flore została włączona w skład eskadry kawalera de Fabry’ego, wysłanej 16.07.1778 z Tulonu na kampanię u wybrzeży lewantyńskich, po której wróciła do Tulonu 28.10.1778. W 1780 de Castellane dowodził 50-działowcem Sagittaire i 20.06.1780 wyszedł z Tulonu, by dołączyć w Kadyksie do niewielkiego zespołu szefa eskadry Beausseta, operującego u boku Hiszpanów przeciwko brytyjskiej żegludze handlowej. Siły te natknęły się 31.07.1780 w pobliżu Przylądka Świętego Wincentego na wielki konwój brytyjski (63-64 statki) ze słabą eskortą i rozgromiły go, wyłapując w ciągu kilku dni aż 55 żaglowców wartych z towarami około 1,5 mln funtów, ale jest całkiem prawdopodobne, że Sagittaire nie zdążył dołączyć na czas do Beausseta i nie wziął udziału w tej akcji. W 1781 markiz de Majastre był kapitanem 74-działowca Marseillais. Liniowiec ten najpierw przeszedł w eskadrze wiceadm. d’Estaing – w okresie 6.11.1780-3.01.1781 - z Kadyksu do Brestu pod innym dowódcą, po czym de Castellane przejął w Breście komendę. Pożeglował 22.03.1781 ku Antylom w składzie floty (23 liniowce) generała-porucznika de Grasse. Henri-César de Castellane, markiz de Majastre uczestniczył we wszystkich bitwach i podbojach tego zespołu, czyli 29.04.1781 w starciu pod Martyniką, zajęciu 2.06.1781 Tobago, bitwie pod Chesapeake 5.09.1781 (tu szczególnie się wyróżnił), w nieudanym ataku na Barbados, zdobyci wyspy St. Kitts w styczniu/lutym 1782, starciach pod tą wyspą 25/26.01-14.02.1782, bitwie koło Dominiki 9.04.1782, w zakończonej klęską Francuzów bitwie u Wysepek Świętych 12.04.1782. Po tej bitwie Marseillais znalazł się w grupie okrętów, które najpierw uciekły do Curaçao. Dopiero 11.05 dołączył do większości liniowców zebranych przez markiza de Vaudreuil koło San Domingo. Nie był jednak wystarczająco sprawny (nie miał dna obitego miedzią) i wraz z 11 innymi nie uczestniczył w dalszej kampanii Vaudreuila na wodach Indii Zachodnich i Ameryki, rozpoczętej 4.07.1782. Wrócił do Francji przed 1.09.1782, kiedy wycofano go do rezerwy. Markiz de Castellane de Majastre awansował na szefa eskadry 1.10.1784. Reprezentował szlachtę na zgromadzeniu Stanów w Aix w 1788. Nie trzeba się głowić, czy zmarł w 1809 czy 1810, ponieważ obie daty są nieprawdziwe – wyniknęły z chęci dopisania go do legendy emigrantów po wybuchu rewolucji. Naprawdę zmarł już 5.05.1789 w Riez, co nie tylko poświadczają dokumenty w archiwach, ale i pośrednio potwierdza fakt, że wdowa po nim już w 1796 poślubiła następnego oficera, o którego Pan pyta, a raczej by się na to nie zdecydowała, gdyby de Castellane miał jeszcze żyć 13 lub 14 lat po wzięciu przez nią drugiego męża.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

kgerlach

Gaspard-Nicolas de Bertet de La Clue, pan de la Clue, zwany hrabią de la Clue, urodził się w Grasse 26.05.1732, ochrzczono go dwa dni później. Jego rodzicami byli Joseph de Bertet de La Clue (kapitan straży wybrzeża w La Ciotat) i Anne Rabuis. Za stryja miał Jeana-Françoisa de Bertet de La Clue-Sabrana (od 1742 komandora, od 1755 szefa eskadry, od 1764 generała-porucznika), o którym już tu pisałem. Wstąpił do marynarki królewskiej w Tulonie jako gardemaryn 20.01.1746. W 1747 przeniesiono go do Gwardzistów Flagi. Został chorążym 17.05.1751. Dostał stopień porucznika marynarki 17.04.1757. Mianowano go majorem pomocniczym 26.06.1757. Kawaler Orderu Św. Ludwika 1.07.1770. Otrzymał promocję na komandora („kapitana liniowca”) 24.03.1772. Został zastępcą dyrektora d/s konstrukcji okrętów 23.12.1776. Był brygadierem sił morskich od 19.10.1781. Dowodził 74-działowcem Dictateur podczas oblężenia Gibraltaru w 1782 (okręt ten wyszedł z Tulonu 27.08.1782, dotarł do Cieśniny Gibraltarskiej 3.09, dołączył do eskadry hiszpańskiej w zatoce Algeciras, uczestniczył w bombardowaniu przylądka Europa w nocy 6/7.09, potem wszedł 12.09 w skład sił Cordoby i Guichena, które zawinęły do zatoki Algeciras). De Bertet de La Clue uczestniczył w dalszych działaniach przeciwko Gibraltarowi, walcząc też w bitwie koło przylądka Spartel 13.10.1782. Pełnił funkcję dyrektora portu w Tulonie od 1782 do 1784. Awansował na szefa eskadry 20.08.1784. Zrezygnował z dalszej służby 1.01.1792. Ożenił się 29.01.1796 (w wieku 63 lat) w Riez z wdową po wyżej scharakteryzowanym szefie eskadry, markizie de Majastre, czyli z Marie-Claire de Montolieu. Podczas Restauracji, jako najstarszego (wiekiem) z żyjących jeszcze wyższych dowódców marynarki sprzed Rewolucji, powołano go symbolicznie do czynnej służby, awansowano w 1814 na wiceadmirała i nagrodzono komandorią Orderu Św. Ludwika. Zmarł w Moustiers-Sainte-Marie 17.12.1815.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedzi.
Poproszę o opisanie losów oficerów francuskich, są nimi Charles de La Grandiére (1729 - 22.03.1812) oraz Charles-Louis-Georges de Cacqueray-Valménier (1729 -25.11.1805).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Charles-Marie de La Grandière, pan du Bois-Gauthier, urodził się w Breście 17.02.1729. Był trzecim synem porucznika marynarki wojennej, Huberta-Maximiliena de La Grandière, oraz Françoise Olive Le Picard de Norey d’Estelan. Rodzina miała potwierdzone szlachectwo od XVII w. Charles-Marie de La Grandière zaczął służbę w marynarce królewskiej jako ochotnik w 1741. Wstąpił do korpusu gardemarynów w 1745. Został chorążym w 1751. Awansował na porucznika 17.04.1757. Ożenił się 4.02.1760 w Morlaix z Françoise Le Minihy. Mieli dzieci. Walczył w czasie wojny siedmioletniej. Otrzymał promocję do rangi komandora („kapitana liniowca”) 24.03.1772. Od 1778 dowodził 64-działowcem Indien. Uczestniczył w bitwie pod Ouessant 27.07.1778 we flocie generała-porucznika D’Orvilliers, krążącej od 8 do 29.07 (po wyjściu z Brestu) po zachodnich podejściach do kanału La Manche. De La Grandière brał też udział w drugim rejsie tej eskadry, od 17.08 do 19.09.1778, w którym tym razem sięgnięto z Brestu na północ aż do szerokości geograficznej przylądka Lands End w Kornwalii, a na południe aż do hiszpańskiego przylądka Falcoeiro. W 1779 pozostał kapitanem liniowca Indien i uczestniczył w kampanii (3.06 – 14.09), podczas której flota d’Orvilliersa podążyła z Brestu na południe, by połączyć się z hiszpańską flotą generała-porucznika de Cordoby w rejonie Sisargas, skąd wspólnie popłynięto ku wybrzeżom angielskim. Ogromne straty w ludziach na skutek chorób spowodowały, że ta wielka armada liniowców bardzo mało zdziałała i złamała ducha d’Orvilliersa. Od 1780 de La Grandière był kapitanem 74-działowca Conquérant. Okręt ten wchodził w skład eskadry kawalera de Ternay, która eskortowała do Ameryki konwój z 6 tysiącami żołnierzy. Bez przeszkód wysadzono ich w Newport (Rhode Island), dokąd dotarto początku lipca. Kiedy de Ternay umarł (15.12.1780), komendę po nim przejął kmdr des Touches. Wyszedł z Newport z 7 liniowcami i transportowcami, w celu wysadzenia w Wirginii 1200 żołnierzy i artylerii oblężniczej dla wsparcia sił markiza de Lafayette. Stoczył u przylądka Henry 16.03.1781 nierozstrzygniętą bitwę z brytyjskim zespołem wiceadm. Arbuthnota. Chociaż Anglicy mieli ciężej uszkodzone okręty, des Touches opuścił obszar bitwy, nie wysadzając ani żołnierzy, ani artylerii i pozwalając na wzmocnienie pozycji Brytyjczyków w Wirginii. Niezadowoleni Francuzi przysłali więc z kraju nowego dowódcę eskadry stacjonującej w rejonie Rhode Island. W maju 1781 komendę przejął szef eskadry, hrabia de Barras de Saint-Laurent. Razem z resztą tego zespołu Conquérant podążył z Newport 25.08 na południe, by połączyć się z flotą generała-porucznika de Grasse. Barras jednak nie zdążył przed bitwą koło Chesapeake 5.09.1781, docierając na miejsce 10.09. Kiedy de Grasse odpłynął na Antyle (docierając tam w listopadzie 1781), de Barras i jego eskadra podążyli razem z nim. Zarządzeniem z 1.01.1782 de La Grandière został komandorem Orderu Św. Ludwika. Uczestniczył w zdobyciu St Kitts (Saint-Christophe) na początku 1782 oraz w manewrach u wybrzeży tej wyspy przeciwko eskadrze kontradm. Hooda 24.01-14.02.1782. Po tych starciach De Grasse nie ścigał uchodzących Brytyjczyków mając mało amunicji, zapasów, a za to dużo chorych na pokładach, ale w trakcie powrotu na Martynikę odesłał po drodze eskadrę hrabiego de Barras (awansowanego tymczasem w styczniu 1782 do rangi generała-porucznika) w celu zdobycia wyspy Montserrat, co też ten z powodzeniem uczynił, zmuszając obrońców do kapitulacji 22.02.1782. De La Grandière na liniowcu Conquérant uczestniczył też w dalszych potyczkach floty de Grasse’a w Indiach Zachodnich, w tym w zakończonej klęską Francuzów bitwie u Wysepek Świętych 14.02.1782. Nie dołączył ani do zespołu zgromadzonego przez markiza de Vaudreuil koło San Domingo, ani do grupy, która schroniła się do Curaçao, tylko od razu uciekł do Europy, przybywając do Brestu najpóźniej w sierpniu 1782. De La Grandière owdowiał 22.08.1782. Został szefem eskadry 25.08.1784 i otrzymał Krzyż Wielki Orderu Św. Ludwika. W czasie Rewolucji mianowano go 21.12.1791 zarządcą marynarki w Breście. W nowej strukturze marynarki francuskiej umieszczono go 1.01.1792 na listach jako kontradmirała, ale pozostał wierny królowi, odmówił przyjęcia funkcji i stopnia, zrezygnował ze służby i emigrował. Zmarł 22.03.1812 w Rennes.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

kgerlach

Georges de Cacqueray-Valménier urodził się 19.01.1729 w Rochefort w rodzinie o dużych tradycjach służby w marynarce królewskiej. Jego rodzicami byli Louis-François de Cacqueray-Valménier i Renée de Saint-Légier de la Saussaye. Georges wstąpił do korpusu gardemarynów 21.05.1745. Ożenił się 11.07.1755 w Rochefort z Rose La Vassor de La Touche. Mieli dzieci. Został porucznikiem 17.04.1757. Służył na pokładzie 64-działowca Bizarre, uczestniczącego w zakończonej klęską Francuzów bitwie pod Quiberon 29.11.1759, ale żaglowiec ten zdołał uciec na rzekę Charente. Georges de Cacqueray-Valménier awansował na komandora („kapitana liniowca”) 18.02.1772. W 1779 dowodził 64-działowcem Protée w eskadrze generała-porucznika D’Orvilliersa podczas kampanii (3.06 – 14.09), kiedy eskadra ta podążyła z Brestu na południe, by połączyć się z hiszpańską flotą generała-porucznika de Cordoby w rejonie Sisargas, skąd wspólnie popłynięto ku wybrzeżom angielskim. Ogromne straty w ludziach na skutek chorób spowodowały, że ta wielka armada liniowców bardzo mało zdziałała i złamała ducha d’Orvilliersa. W 1781 Georges de Cacqueray-Valménier dowodził 74-działowcem Bien Aimé w eskadrze generała-porucznika hrabiego de Guichen. Pod koniec roku de Guichen otrzymał rozkaz osłonięcia na wodach Zatoki Biskajskiej ważnych posiłków kierowanych do generała-porucznika de Grasse w Indiach Zachodnich. Wyszedł z Brestu 10.12.1781 z 19 liniowcami. Zaskakująco nieostrożnie zajął pozycję po zawietrznej i w przód od osłanianego konwoju, więc kiedy 12.12.1781 dopadł go 150 mil na południowy zachód od Ouessant brytyjski kontradm. Kempenfelt z dużo słabszymi siłami, de Guichen mógł tylko bezradnie obserwować jak Anglicy gromią powierzony jego opiece konwój. Do ostatecznej klęski przyczyniło się jeszcze nadejście sztormu o ogromnej sile – poturbowana eskorta de Guichena wróciła do Brestu 9.01.1782. Nadal dowodząc okrętem Bien Aimé, teraz w zespole generała-porucznika La Motte-Picqueta, de Cacqueray-Valménier przeszedł z Brestu do Kadyksu (6.07-6.09.1782) i pod Guichenem i Cordobą uczestniczył w nieudanym oblężeniu Gibraltaru w 1782. Teoretycznie brał też udział w bitwie koło przylądka Spartel 20.10.1782, ale znajdował się tak bardzo z tyłu hiszpańsko-francuskiego szyku, że w wymianie ognia nie uczestniczył. Eskadra La Motte-Picqueta wróciła do Brestu w kwietniu 1783. Georgesa de Cacqueray-Valméniera promowano do stopnia szefa eskadry 20.08.1784. Owdowiał w maju 1803. Zmarł 25.11.1805 w Saintes.
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach

Janusz Kluska

Panie Krzysztofie dziękuję za odpowiedzi.
Poproszę o opisanie losów oficerów francuskich, są nimi Pierre-René de Vaugiraud de Rosnay (1741- 13.03.1818) oraz Théobald-René de Kergariou (1739- 31.07.1795).
Pozdrawiam Janusz.

kgerlach

Pierre-René-Marie, hrabia de Vaugirard de Rosnay urodził się w Sables d’Olonne 27.12.1741. Ochrzczono go 30.12.1741. Pochodził ze starej szlachty. Jego rodzicami byli François-René-Joseph de Vaugirard, pan de Rosnay (kapitan Straży Wybrzeża) i Marie Lodre. Zaczął służbę w marynarce królewskiej jako gardemaryn w grudniu 1755. W 1757 wchodził w skład załogi 64-działowca Eveillé, kiedy okręt ten uczestniczył 18.03.1757 w zdobyciu brytyjskiego 50-działowca Greenwich u wybrzeży San Domingo. W 1759 de Vaugirard de Rosnay należał do załogi 80-działowca Orient i uczestniczył w zakończonej ciężką klęską Francuzów bitwie pod Quiberon 20.11.1759; Orient zdołał uciec na rzekę Charente. De Vaugirard de Rosnay został chorążym w styczniu 1762. Ożenił się 28.11.1769 w Sables-d’Olonne z 17-letnią Marguerite Lodre. Mieli jednego syna. Pierre-René-Marie otrzymał stopień porucznika w październiku 1773. Został też wtedy kawalerem Orderu Św. Ludwika. Brał udział w nierozstrzygniętej bitwie pod Ouessant 27.07.1778 na pokładzie 80-działowca Couronne. W 1779 na pokładzie flagowca Bretagne pełnił rolę majora pomocniczego eskadry generała-porucznika D’Orvilliersa podczas kampanii (3.06 – 14.09), kiedy eskadra ta podążyła z Brestu na południe, by połączyć się z hiszpańską flotą generała-porucznika de Cordoby w rejonie Sisargas, skąd wspólnie popłynięto ku wybrzeżom angielskim. Ogromne straty w ludziach na skutek chorób spowodowały, że ta wielka armada liniowców bardzo mało zdziałała i złamała ducha d’Orvilliersa. De Vaugirard de Rosnay awansował na komandora w maju 1781. Znajdował się w sztabie generała-porucznika De Grasse podczas jego kampanii amerykańskiej. Pełnił funkcję majora na pokładzie flagowca Ville de Paris, czyli odpowiednika angielskiego Kapitana Floty. W trakcie bitwy u Wysepek Świętych 14.02.1782 wraz z całą załogą tego okrętu dostał się do brytyjskiej niewoli. Po zakończeniu wojny w 1783 pełnił funkcję zastępcy dowódcy Eskadry do ćwiczenia Ewolucji Bitewnych. W 1789 przebywał na Martynice i sprzeciwiał się miejscowym rewolucjonistom. Wkrótce wrócił do Francji i wycofał się z życia publicznego, ale był czynnie atakowany. Kiedy złożył skargę w Zgromadzeniu Narodowym, doczekał się nakazu aresztowania za „czyny rojalistyczne”. Emigrował więc w 1792 z synem i resztą rodziny. W Koblencji wspomagał hrabiego d’Hector przy organizacji korpusu marynarki i walczył w jego składzie. Wyjechał do Wielkiej Brytanii. Wstąpił w Anglii do Regimentu Hectora (o którym już pisałem), uczestniczył w desancie w rejonie Quiberon 21.07.1795, ale ocalał, ponieważ brał tylko udział we wsparciu morskim. Wrócił do Francji w 1814, po obaleniu Napoleona. Odznaczony Krzyżem Wielkim orderu Św. Ludwika. Mianowany przez Ludwika XVIII wiceadmirałem i gubernatorem Martyniki. W czasie Stu Dni Napoleona jego energia i zaangażowanie nie pozwoliły miejscowym bonapartystom na opanowanie Martyniki. Bardzo chwalony przez Izbę Deputowanych, zabrał się z równą energią za korygowanie miejscowych porządków (zwłaszcza finansowych) – oskarżony przez plantatorów o tyranię, został odwołany ze stanowiska krótko przed swoją śmiercią. Zmarł w Paryżu 13.03.1819 (albo następnego dnia).
Pozdrawiam, Krzysztof Gerlach