Forum www.timberships.fora.pl Strona Główna www.timberships.fora.pl
Forum autorskie plus dyskusyjne na temat konstrukcji, wyposażenia oraz historii statków i okrętów drewnianych
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   GalerieGalerie   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Działo rakietowe Ruytera

 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum www.timberships.fora.pl Strona Główna -> Okręty wiosłowe, żaglowe i parowo-żaglowe / Pytania, odpowiedzi, polemiki
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
kgerlach
Administrator



Dołączył: 20 Lip 2010
Posty: 6178
Przeczytał: 2 tematy


PostWysłany: Pon 20:42, 28 Cze 2021    Temat postu: Działo rakietowe Ruytera

Notka ta jest pokłosiem spostrzegawczości kolegi Killicka, który w dziale "Artykuły tematyczne", w temacie "Granaty na lądzie i morzu" zauważył: "w wydanej przez wydawnictwo Napoleon V biografii de Ruytera >Michiel de Ruyter, najwybitniejszy holenderski admirał< (Peter Johannes Blok, tłumaczył Paweł Litwinienko)", występuje stwierdzenie odnoszące się do sytuacji z 1653 roku:
"De Ruyter wyposażył swoje okręty w nowy typ dział, mogący miotać rakiety".
Jest tam moja odpowiedź i sugestia dotycząca dwukrotnego tłumaczenia - z holenderskiego na angielski i z angielskiego na polski, co zawsze rozszerza możliwości złej interpretacji. Podałem też wersję angielską:
De Ruyter was installing a new form of gun that could fire rockets.

Lecz prawdziwe wyjaśnienie, w drobnym stopniu odbiegające od mojej hipotezy, daje sięgnięcie do oryginalnego tekstu holenderskiego Bloka i do źródeł.
Otóż Blok napisał co następuje: "De Ruyter wist zich met een nieuw soort van donderbussen te voorziien, waaruit vuurpijlen konden worden geschoten". I już jesteśmy prawie w domu, ponieważ ten fragment oznacza: "De Ruyter umiał zaopatrzyć się w nowy rodzaj garłacza, za pomocą którego można było wystrzeliwać race."

Oczywiście garłacz/szturmak/muszkieton/tromblon to rodzaj ręcznej broni palnej o bardzo krótkiej lufie dużego kalibru, aczkolwiek - wbrew popularnym definicjom polskich bronioznawców - wcale niekoniecznie z rozszerzeniem u wylotu (tzw. trąbką); akurat Holendrzy produkowali w XVII w. "donderbussy" także bez tego rozszerzenia. Są, zwłaszcza u nas, specjaliści, którzy z ochotą będą wywodzić, że garłacz, szturmak, muszkieton, szrotownica, tromblon itd., to rozmaite gatunki broni, ale w XVII w. nikt się nie przejmował ich przyszłymi klasyfikacjami i konsekwencją, a jestem pewien, że każdy z kolegów i tak wie o co chodzi.
Dla Anglika czy Amerykanina taki garłacz to "gun", ale nie każdy anglosaski gan jest naszym działem. Typowy garłacz strzelał rozmaitym śmieciem, nie racami, lecz tu chodziło o wersję specjalną. Na razie wszystko się zgadza z moją hipotezą - rodzaj pistoletu, a nie działo; raca, a nie typowa potem rakieta bojowa.

Nieprawdziwe okazało się jednak przypuszczenie, że chodziło o rakiety sygnalizacyjne. Tu już nie wystarczy Blok, który się tym CHYBA dalej nie zajmuje - nie jestem pewny, bowiem przy 436 stronach formatu prawie A4 brak indeksu. Otóż Johannes Cornelius de Jonge w dziele "Geschiedenis van het Nederlandsche Zeewesen" podaje następujące wyjaśnienie (tłumaczenie z grubsza i ze skrótami):
Adolf Sleevoocht, który w swoim czasie był producentem ogni sztucznych (rac) i inżynierem, około 1653 r. wynalazł pewien typ rac, nadający się do wystrzeliwania z garłacza, przede wszystkim w celu podpalenia żagli nieprzyjacielskich okrętów. De Ruyter sprawdził doświadczalnie tę broń w bitwie morskiej 10 sierpnia 1653 r. i za pomocą owych rac zapalił dwa angielskie żaglowce, co zwróciło uwagę władz.

Jest tam więcej o racach z garłacza - a nie o dziale mogącym miotać rakiety - kto ciekawy, niech sobie tłumaczy.
Krzysztof Gerlach
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Killick




Dołączył: 26 Lip 2010
Posty: 18
Przeczytał: 0 tematów


PostWysłany: Wto 17:43, 29 Cze 2021    Temat postu:

"Tu już nie wystarczy Blok, który się tym CHYBA dalej nie zajmuje"

Na pewno dalej już nie porusza tej kwestii. Stąd moja zaciekawienie i pytanie do Pana na forum. Dziękuję za drążenie tematu. Odpowiedź okazała się bardziej zaskakująca niż oczekiwałem Smile
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum www.timberships.fora.pl Strona Główna -> Okręty wiosłowe, żaglowe i parowo-żaglowe / Pytania, odpowiedzi, polemiki Wszystkie czasy w strefie EET (Europa)
Strona 1 z 1

 
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach

fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
Regulamin